Biodiversiteit op het Rijk van Nunspeet

Introductie

Als je over onze golfbaan loopt zie je best veel nestkastjes hangen en eigenlijk zie je ook heel wat vogels. Op de NGF Vogelteldag (7 mei) zijn immers nog 44 soorten op onze baan geteld. Toch lees je in de media dat de biodiversiteit achteruit holt in de hele wereld. Wat kunnen wij als club en als golfbaan daar aan doen? En wat is biodiversiteit eigenlijk?

In dit artikel wordt een tipje van de sluier opgelicht.

Definitie van biodiversiteit:

Biodiversiteit kun je beschrijven als de verscheidenheid aan leven, in al zijn vormen, in hun samenhang op aarde. Het omvat het aantal soorten, hun genetische variatie en de interactie van deze levensvormen binnen hun complexe ecosystemen.
Dat klinkt ingewikkeld en dat is het ook! Onze golfbaan heeft daar ook een rol in. Denk bij verscheidenheid aan leven aan: planten, zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen, geleedpotigen (waaronder insecten), maar ook bacteriën, schimmels, etc.
En dat hangt allemaal met elkaar samen en vormt zo een ecosysteem, ook op onze golfbaan. Natuurlijk passend bij het lokale klimaat en de bodemsamenstelling.

Bijdrage aan de maatschappij:

De NGF maakt zich ook hard voor de biodiversiteit. Zie onderstaande uitspraken van een serie workshops over biodiversiteit die de NGF heeft georganiseerd. “Elke golfbaan is anders, maar elke baan heeft potentie om de biodiversiteit te versterken” (Louise Bienfait, NGF).

Golfbanen beslaan grote gebieden, alle Nederlandse banen samen ongeveer 10.765 hectare (Het Rijk van Nunspeet 77 hectare). Daardoor is er veel ruimte voor natuur. Daarom kan elke golfbaan met duurzaam en ecologisch beheer een bijdrage leveren aan de oplossing voor het internationale probleem dat de verscheidenheid aan levende organismen sterk afneemt. Door relatief eenvoudige maatregelen van de club kan de natuurwaarde van een golfbaan snel toenemen en daar heeft de regio ook baat bij. Door de biodiversiteit te monitoren, beschik je over harde cijfers waarmee je aan de gemeente en andere stakeholders kunt laten zien wat het maatschappelijke nut van de golfbaan is. Hiermee creëert je golfclub goodwill (L. Bienfait NGF).

Kansen voor de golfbaan, mooier en meer gevarieerd:

Een van de mooie kanten van golf is dat je het buiten in de natuur beoefent. Door acties om de biodiversiteit te verhogen, wordt de natuur op de golfbaan mooier en diverser en dat vergroot weer het plezier bij de golfers.
De natuurwaarde van je golfbaan voor de omgeving versterkt het bestaansrecht van de baan. Met duurzaam en ecologisch beheer creëer je de voorwaarden die nodig zijn om zonder pesticidengebruik in elk seizoen van het jaar een goede speelkwaliteit te realiseren.

Wat kun je doen en wat doen wij al op het Rijk van Nunspeet:

De biodiversiteit op een golfbaan wordt in hoge mate bepaald door de wijze waarop een golfbaan ingericht, beheerd en beplant wordt. Op onze golfbaan is er de Flora- en Faunacommissie die zich hard maakt voor de biodiversiteit. Natuurlijk in samenwerking met Het Rijk, de Enk (greenkeeping) en het golfbaanadviesbureau Buiting Advies.
De volgende activiteiten worden gedaan, zie ook de foto’s beneden:

• inventariseren van de broedvogels om de vogelstand vast te stellen en te volgen;
• gebruik van wildcamera’s om vast te stellen wat er buiten het zicht gebeurt;
• NGF-Birdwatching day (vogelteldag);
• ophangen van nestkasten voor vogels en vleermuizen;
• inventarisatie van vleermuizen;
• plaatsen van bijen/insectenhotels;
• takkenrillen buiten het speelveld;
• ijsvogelwanden bij de twee vijvers;
• plekken met wilde bloemen aangeven en beschermen;
• inzaaien met inheemse zaden is mogelijk;
• advies over natuurlijk beheer van de golfbaan;
• communicatie binnen de club en omwonenden;
• de PR voor de natuur, middels publicaties in de nieuwsbrief en op de website;
• een natuurbord bij de ingang van het clubhuis,met foto’s van flora en fauna op de baan;
• contact met Buiting Advies over de natuurlijke begroeiing in de baan;
• uitheemse bomen en struiken verwijderen;
• natuurlijke opslag van o.a. berk, lijsterbes, eik, vuilboom, kardinaalsmuts laten staan, mits het golfspel niet gehinderd wordt. Hierdoor zal de baan voller worden, met meer insecten, vogels, zoogdieren, etc.

GEO-certificering

De staat van de biodiversiteit kan worden bijgehouden in de GEO-certificering. Met name de aantallen broedvogels vormen een indicatie hoe het met de baan is gesteld.

Onderstaand foto’s van activiteiten die leiden tot hogere biodiversiteit:

Er zijn 20 nestkasten voor spreeuwen opgehangen, spreeuwen halen emelten en engerlingen uit de greens en fairway met hun fijne snavels. Emelten en engerlingen zijn larven van langpootmuggen en kevers, die de graswortels opeten. Zo gebruiken we biodiversiteit voor het mooi houden van de baan. (Foto Dick Bruijn)

De bonte vliegenvanger profiteert van geplaatste nestkasten. Vliegenvangers en mezen eten veel insecten en dat helpt bijvoorbeeld tegen de eikenprocessierups. (foto Dick Bruijn)

Van leem is een steile wand gemaakt waar de ijsvogel in kan broeden, bij de vijvers op de holes oost-1 en oost-3.

Van het insectenhotel profiteren allerlei soorten wilde bijen en wespen. Die worden op hun beurt weer gegeten door vogels en andere insecteneters, zoals de huisspitsmuis. (Foto Desirée Mouw)

Grote bonte specht profiteert van oude berken waar zij makkelijk hun nestholtes kunnen hakken. (Foto Dick Bruijn)

De groene specht eet mieren en maakt kuiltjes in het zand om erbij te kunnen, dit geeft de nodige variatie in de baan. De foto is gemaakt met een van de wildcamera’s die wij hebben.

Ransuil eet de muizen die profiteren van de gemaakte takkenrillen op de golfbaan. (Foto Ton Schenk, Veluwebuitenfotografie)